چرخه حیات سازمانی

چرخه حیات سازمان

وره آغازین یک فعالیت که به آن دوره کارآفرینی گفته میشود همانطور که در نمودار مشخص شذه  است اغلب یک شرکت با دو نفر اغاز میشود.در ابتدا به تولید یک محصول پرداخته میشود که مواد اولیه مورد نیاز آن اغلب کمتر از 10 ماده میباشد و تراکنشهای مالی ان اندک است. در اثر سعی و تلاش و همکاری صمیمانه و انتخاب هشیارانه محصول این شرکت رشد کرده و به ارامی به جلو حرکت میکند. تعداد نیروها افزایش یافته و محصولات جدید وارد چرخه تولید محصولات شده و به تبع آن تعداد مواد اولیه و تراکنشهای مالی افزایش میابد.

در ابتدای این دوره سازمان خاصی وجود ندارد و همه همه چیز را میدانند و همه هر کاری را که لازم باشد انجام میدهند. ابزارهای بکار گرفته شده در ایندوره در کلیه بخشهای تولید و مالی و بازرگانی و نیز اداری بسیار ساده است و اغلب از وسایل موجود و در نزدیکترین دسترسی استفاده میشود. نظارت و کنترل به دلیل کوچکی فضا و تجمع همگی در ان و کمی نفرات به صورت چشمی و حضوری شکل میگیرد. به تبع موارد مذکور مالک خود مدیریت کارها و رفع مشکلات و موتور محرکه نیز میباشد.

با توجه به چالاکی سازمان و حضور مستمر و کامل مالک – مدیر و بکار گیری عوامل با بهره وری بالا و خلاقیت، شرکت رشد نموده و بعد از مدتی آرام آرام مشکلات ناشی از افزایش فعالیتها (که شامل دوباره کاریها و افتادگیها و تداخل و... در کارها میباشد) خودنمایی مینماید. نهایتا کار به جایی میرسد که دیگر امکان ادامه این روش وجود ندارد.فقدان یک رهبری واحد موجب کاهش بهره وری و بعضا خنثی کردن فعالیتها میگردد. لذا مجموعه و مالکان (که خود نیز مدیر هستند) تصمیم به اصلاح میگیرند. در بسیاری موارد این اصلاحات با حذف اجباری و یا خروج داوطلبانه برخی از افراد همراه است.

در مرحله دوم که به ان دوره همکاری نیز میگویند تحت رهبری مالک – مدیر وباتوجه به توان وسلیقه  اوسازمان ساختاری ابتدایی پیدا میکند ولی به دلیل اینکه تعداد کارها به اندازه ای نیست که وقت یکنفر را به طور کامل پر کند، بناچار هر فردی چند وظیفه را به عهده میگیرد. ابزارها از حالت سادگی خارج شده و ثبت دقیقتر و دسته بندی شده تر اطلاعات شکل میگیرد. در ان دوره اطلاعات و فرایند شدن آن در اختیار مالک - مدیر قرار میگیرد و اوست که دیدگاهی جامع از وضعیت شرکت میابد (در دوره کار آفرین همه کم و بیش دارای این ویژگی هستند).

در اثر رهبری و هدایت صحیح شرکت به رشد خود ادامه میدهد.و با افزایش فعالیتها و کارها و پر شدن تمام وقت افراد ، به تدریج کارها تخصصی میشود. با افزایش تعداد محصول و به تبع آن مواد اولیه و پیچیدگیهای ناشی از آن در کلیه بخشها (مانند انبارداری بر مبنای FIFO  و  OP  و    EOQو ...) نیاز به استفاده از نیروهای مجرب و تحصیلکرده روز افزون میگردد. نظارت و کنترل که بطور حضوری و چشمی میباشد به تدریج کارایی خود را از دست داده و ثبت دقیقتر ودسته بندی شده تر اطلاعات جایگاه مهمی را پیدا میکند.

در اثر موارد فوق الذکر دیگر اداره امور شرکت از عهده یک نفر خارج شده و نیاز به استفاده از توان افراد تحصیل کرده و با تجربه در موضع مدیریتی خودنمایی میکند. دلمشغولی جهت یافتن و بکارگیری افراد واجد شرایط از اهم مواردی است که در ایندوره برای مالک -  مدیر پیش میاید.واگذاری مسئولیتها با اختیارات مربوطه موضوع بسیار مهمی است که در رشد و انتقال شرکت به دوره بعد تاثیر بسزایی دارد.       

 با واگذاری بخشی از اختیارات و بکار گیری نیروهای تحصیل کرده و مجرب، شرکت وارد دوره رسمی شدن میگردد و به نوعی دگردیسی انجام میشود. واگذاری صحیح و به موقع اختیارات به افراد شایسته  موجب رشد شرکت میگردد. در این دوره به علت گستردگی حیطه های عملیاتی اعم از  تولید ، بازرگانی ، اداری و مالی 

ابزارهای پیشرفته و نرم افزارهای نسبتا پیچیده بکار گرفته میشود و دوربینهای مدار بسته جای بخشی از نظارت چشمی را میگیرد. نیروهای ساده و کم سواد بناچار استفاده از ابزار، با نیروهای دوره دیده و یا تحصیلکرده جایگزین میشود. وظایف کاملا تخصصی میگردد و شرایط حضور در سطوح بالای جامعه و بعضا بین الملل فراهم میگردد.

 مرحله بعدی که دوران تدبیر اندیشی نامیده میشود در اثر انجام تغییرات فوق و رشد مستمر شرکت  که با تولید محصولات جدید ، خطوط تولید جدید و به تبع مواد اولیه جدید همراه میباشد، شکل میگیرد.نظامهای ایجاد شده کلیه فعالیتها را کنترل و هدایت مینمایند. با افزایش حجم فعالیتها به تدریج سنگینی و لختی بر مجموعه حاصل میشود و چالاکی شرکت در برخورد با شرایط کاهش میابد. دیوانسالاری خودنمایی میکند و تغییر در ساختار شرکت جهت جلوگیری از کاهش بهره وری ضروری مینماید. تیمی شدن راه حلی مناسب برای این دوران میباشد.  

با توجه به مطالب فوق الذکر در حال حاضر شرکت آروین خودرو در دوران تدبیر اندیشی قرار دارد.